Czym jest wirus HPV?

HPV to podstępny wirus przenoszony najczęściej drogą płciową. Typy HPV rakotwórczego (16 i 18), są odpowiedzialne za ponad 95% przypadków raka szyjki macicy oraz za znaczący procent innych nowotworów (50-90%) – raka sromu, pochwy, pęcherza moczowego, odbytu, penisa, jamy ustnej, nosa, krtani. Nowotwory te mogą być leczone chirurgicznie, radioterapią lub chemioterapią. Im wcześniej rak zostanie wykryty, tym większe są szanse na wyleczenie.

Dodatkowo wirus ten może powodować kłykciny kończyste – brodawki narządów płciowych, które występują zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Typy wirusa, które je powodują (6 i 11) nie prowadzą do chorób nowotworowych, ale są uciążliwe i mogą powodować ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu, w tym aktywności seksualnej, a co za tym idzie, pogorszenie naszej kondycji psychoseksualnej.

Drogi zakażenia i objawy

Najczęściej do transmisji wirusa dochodzi krótko po rozpoczęciu aktywności seksualnej. HPV możesz zakazić się nie tylko podczas współżycia płciowego, ale także przez bezpośredni kontakt skóry ze skórą lub błoną śluzową, gdzie występują zmiany chorobowe np. podczas wzajemnych pieszczot. Chociaż HPV rzadziej przenosi się przez pocałunek, może do tego dojść, zwłaszcza jeśli w jamie ustnej lub gardle jednej z osób występuje infekcja spowodowana właśnie zakażeniem. Czasem do transmisji wirusa dochodzi poprzez dzielenie się przedmiotami osobistymi, takimi jak ręczniki, szczoteczki do zębów, maszynki do golenia, odzież, bielizna itp.

Często wirus HPV nie powoduje żadnych objawów i może być wykryty tylko podczas badań lekarskich. Jednak u niektórych osób mogą wystąpić objawy, takie jak:

• Brodawki skórne lub błon śluzowych.
• Zmiany na narządach płciowych.
• Bolesność lub trudności w oddawaniu moczu – HPV może wywoływać bolesność lub trudności w oddawaniu moczu, a objawy te mogą być mylone z infekcjami dróg moczowych!
• Ból podczas stosunku płciowego, upławy, krwawienie pomiędzy miesiączkami oraz świąd okolic intymnych – HPV może powodować objawy podobne do innych chorób przenoszonych drogą płciową!

Wirus HPV może mieć różne przebiegi choroby w zależności od jego typu i indywidualnych cech naszego organizmu. U większości osób zakażenie przebiega bezobjawowo, samoistnie ustępuje w ciągu kilku miesięcy lub lat i może być wykryte tylko podczas badań lekarskich. Dlatego tak ważne jest, abyśmy regularnie badali się profilaktycznie, czyli przynajmniej raz do roku, zwłaszcza jeśli jesteśmy aktywni seksualnie.

Mam HPV – co dalej?

Przede wszystkim – nie obwiniaj się! Wirus HPV jest bardzo powszechny i wielu ludzi może być jego nosicielami, zupełnie o tym nie wiedząc. Jednak ważne jest, aby być świadomym ryzyka transmisji na naszą osobę partnerską podczas kontaktów seksualnych, nawet jeśli stosujemy prezerwatywy, które nie zabezpieczają nas w 100%, ale ich używanie nadal zmniejsza ryzyko transmisji wszystkich infekcji i chorób przenoszonych drogą płciową. Informowanie o swoim stanie zdrowia w kontekście infekcji przenoszonych drogą płciową, w tym HPV, świadczy o dojrzałości, a przede wszystkim o odpowiedzialności za zdrowie drugiej osoby.

Dodatni wynik badania w kierunku HPV nie musi oznaczać końca życia seksualnego ani związku. Nie jest wyrokiem, bo większość z nas pozbędzie się tego wirusa z organizmu. Zrozumienie i odpowiednie zarządzanie tą sytuacją mogą pomóc w utrzymaniu zdrowej i satysfakcjonującej relacji. Otwarta i szczera rozmowa, gdzie informujemy o swoim stanie zdrowia, jest bardzo ważna. Dzięki temu będziecie mogli razem podejmować dalsze kroki. Pamiętajmy o regularnych wizytach u ginekologa – są one niezbędne w monitorowaniu stanu zdrowia i wczesnym wykrywaniu ewentualnych zmian chorobowych.

Unikajcie współżycia płciowego bez zabezpieczenia mechanicznego (prezerwatywy)  podczas obecności zmian skórnych lub innych niepokojących objawów. Wstrzymanie się od jakichkolwiek czynności seksualnych w tym czasie będzie zdecydowanie korzystnym rozwiązaniem. W ciągu całego swojego życia z wirusem HPV zetknie się ponad 80 % osób, dlatego możliwe jest, że doszło do zakażenia bez Twojej wiedzy, ponieważ wirus zadziałał podstępnie, nie dając żadnych objawów, albo dał je na tyle „subtelne”, że zostały zwyczajnie przeoczone, co niestety zdarza się dość często.

Jeśli nie zostałeś jeszcze zaszczepiony przeciwko HPV, porozmawiaj z lekarzem o możliwości zaszczepienia. Szczepionka może chronić przed najbardziej szkodliwymi typami wirusa. Wykrycie wirusa w naszym organizmie absolutnie nie jest przeciwwskazaniem do zaszczepienia się, bo uchroni przed typami wirusa zawartymi w formule szczepionki, którymi nie jest się zakażonym w chwili jej podawania.

Osoba partnerska poddając się szczepieniom, uzyska odporność i zapobiegnie nowym zakażeniom lub ponownej infekcji tym samym lub nowym typem wirusa od siebie nawzajem (i tak w kółko!). Zawsze warto zadbać o swoje zdrowie ogólne – zachować zdrowy tryb życia, który wspiera nasz układ odpornościowy. Zdecydowanie warto także skonsultować się z lekarzem, aby omówić wszystkie wątpliwości i pytania oraz z takimi specjalistami, jak seksuolog, psycholog, aby zadbać o swoje zdrowie psychiczne w tym czasie i nie czuć się osamotnionym.

Dlaczego warto się szczepić?

Szczepionki przeciw HPV chronią przed zakażeniem, co oznacza zapobieganie chorobom związanym z wirusem i ochronę przed konsekwencjami zakażenia wirusem HPV, w tym zmniejszenie ryzyka wszelkich powikłań i konsekwencji chorób nowotworowych.

Nasz układ immunologiczny nie jest w stanie wystarczająco zareagować na tego wirusa, który potrafi go „oszukać” i działać z ukrycia. Antygeny zawarte w szczepionce wywołują silniejszą odpowiedź immunologiczną niż naturalne zakażenie miejscowe, ponieważ powodują powstawanie pamięci długotrwałej komórek układu odpornościowego.

Szczepienia na HPV są bezpieczne. Obecnie niemal we wszystkich krajach Europy szczepienia te figurują w krajowych programach szczepień dla nastolatków. Bezpieczeństwo szczepień zostało wielokrotnie potwierdzone przez światowe organizacje zdrowia i organizacje nadzorujące bezpieczeństwo leków.

Fałszywe informacje o rzekomych powikłaniach rozpowszechniane w mediach nie mają potwierdzenia w badaniach naukowych. Nie odnotowano żadnego związku między szczepieniem na HPV a groźnymi objawami, takimi jak: omdlenie, migreny, powikłania zakrzepowo-zatorowe czy niepłodność. Nie ma również dowodów na związek między szczepieniem a chorobami autoimmunologicznymi.

W rzeczywistości szczepionka przeciwko HPV może pomóc w ochronie płodności poprzez zapobieganie problemom ginekologicznym związanym z leczeniem raka szyjki macicy. Podobnie jak w przypadku większości szczepionek, po szczepieniu mogą wystąpić łagodne skutki uboczne, w tym bolesność w miejscu wstrzyknięcia, ból głowy, zmęczenie i nudności.

Prewencja

Obecnie zaleca się kompleksowe podejście do profilaktyki i kontroli raka szyjki macicy, które powinno obejmować zarówno profilaktykę pierwotną (szczepienia dziewcząt i chłopców w wieku 9-14 lat, zanim staną się oni aktywni seksualnie), profilaktykę obejmującą badania przesiewowe młodych kobiet (aktywnych seksualnie) w kierunku zmian w obrębie szyjki macicy, a w dalszych krokach resekcję tkanek objętych zmianami chorobowymi (poprzez leczenie ambulatoryjne).

Pamiętajmy! Szczepienie przeciwko HPV może znacząco zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworów związanych z wirusem, nawet u osób, które były wcześniej zakażone jego innymi typami. Szczepienie na szeroką skalę może przyczynić się do ogólnej redukcji występowania wirusa w populacji, zmniejszając tym samym częstość występowania nowotworów związanych i innych powikłań zdrowotnych. Dbajmy zatem o nasze zdrowie intymne, abyśmy mogli czerpać wiele przyjemności i satysfakcji ze zbliżeń intymnych przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa, zarówno swojego, jak i naszej osoby partnerskiej, co będzie przejawem budowania zdrowej relacji partnerskiej.